به گزارش بامداد زاگرس آنلاین :؛ در نگاه اول دورریختنی به نظر می رسد ، آن هم وقتی تلنبار شده در گوشه خیابان رها می شود .ظاهر بدقواره ، بوی نامطبوعِ و آزار دهنده اش ، تنها چیزی را که تداعی نمی کند ، ثروت است .
ثروتی که آن را طلای کثیف می نامند .زباله ، گنجی است که در کارخانه های بازیافت می توان آن را به محصولات با ارزش افزوده چند صد برابری تبدیل کرد و آن را مجدداً وارد چرخه استفاده کرد .می توان پسماندها را بعد از فرآوری به سوخت نیروگاه های برق تبدیل کرد ، یا صدها محصول بر پایه مواد بازیافتی را از زباله های خشک به دست آورد .البته روش های ساده تری هم هست ؛ کافیست زباله ها را تفکیک و به عنوان خوراک به کارخانه های بازیافت کشورهای دیگرصادر کنیم .اما زباله ای که می تواند به فرصتی برای درآمد زایی و اشتغال تبدیل شود به گره کوری در مدیریت شهری اهواز تبدیل شده است .
وضعیت تفکیک زباله در شهر اهواز
این روزها در کوچه پس کوچه های شهر اهواز که قدم بگذاری محال است ، با نوجوانان یا بزرگسالانی که کیسه های پلاستیکی بزرگ را بردوش می کشند و یا سوار بر موتور سه چرخ ، به دنبال زباله ها می گردند مواجه نشوی .زباله گردها به دنبال پلاستیک و کارتن ، کیسه های زباله را باز کرده یا سر در سطل های زباله به دنبال مواد قابل بازیافت می گردند .
صحنه ای که دل هر بیننده ای را به درد می آورد آن هم وقتی پای زنان هم به زباله گردی باز شده است .اما این سوال پیش می آید که چرا برای ساماندهی تفکیک زباله کسی دست به کار نمی شود و زباله گردها به این شیوه زیاله های شهررا تفکیک می کنند ؟ آیا این نوع کسب و کار به خاطر وضعیت بد اقتصادی است یا مافیایی پشت سر آن نهفته است ؟
پونه پیلرام ، فعال اجتماعی در این باره گفت : دومانع جدی در مسیر حل معضل پسماند اهواز و بهره برداری از طلای کثیف وجود دارد ؛ نخست مافیای زباله که با به کارگیری کارگرانِ ارزان در مناطق محروم و بدون در نظر گرفتن تبعات اجتماعی این موضوع ، سود واقعی ثروت زباله را به جیب می زنند .و مانع دوم ، نبود مدیریتی تحول گرا است .
این فعال اجتماعی اذعان داشت : 120 انبار ضایعاتی در سطح شهر اهواز وجود دارد و پیمانکارانی که بدون هیچ نظارتی این نیروها را به کار گرفته اند ، در واقع با پلاک گذاری زباله گردها ، به این کار لباس قانونی پوشانده شده است .
این فعال اجتماعی با اشاره به مخاطراتی که زباله گردها را تهدید می کند گفت : زباله های عفونی شهر اهوازکه ( اصطلاحاً پلاستیک زرد نامیده می شوند ) و مربوط به مطب ها و مراکز درمانی است ، همراه زباله های معمولی شهری و بدون هیچ بی خطر سازی( اتو کلاو ) جمع آوری می شوند و این موضوع سلامتی زباله گردها را به خطر می اندازد .
بازگشت به عقب و دفن سنتی زباله
وی با انتقاد از عملکرد سایت صفیره به عنوان تنها محل جمع آوری زباله های شهر اهواز گفت : سایت صفیره در سال 89 به عنوان سایت مصوب محیط زیست در طرح جامع مدیریت پسماند شهر اهواز تصویب شد و اولین سلول دفن بهداشتی که روشی الگو گرفته از کشور ژاپن بود سال 93 افتتاح شد .
وی افزود : پیش بینی ها حاکی از این بود که ظرفیت سلول اول دفن بهداشتی زباله تا 5 سال پاسخگوی پسماند های شهر اهواز خواهد بود و دراین فاصله شهرداری باید اقدام به ساخت سلول دوم می کرد .اما شاهد بودیم که سلول اول زودتر از موعد پر شد و کارخانه پردازش زباله از مدار خارج شد وعملیات اجرایی سلول دوم هم به دلیل مشکلات قضایی در سال 95 متوقف شد وبه بهره برداری نرسید .به گفته وی ، مبنای کار در سایت صفیره به این شکل بود که زباله ها در سالن پردازش، تفکیک و برای شیرابه ها مسیر مجزایی در نظر گرفته شده بود تا به آب های زیرزمینی سرایت نکند .
اما آنچه امروز ما از صفیره می بینیم تعطیلی کارخانه پردازش ، بیکار شدن 120 نفر ( 80 نفر خانم ) و کوهی از زباله های انباشته شده است که هر از گاهی دود حاصل از آتش سوزی زباله هایش میهمان ناخوانده شهراهواز می شود .
وی گفت : راهکار برون رفت از این تهدید این است که زباله ها به جای مخازن رو باز فعلی در مخازنِ در بسته تجمیع شوند و با سرمایه گذاری در حوزه بازیافت ، زباله گردها ، ساماندهی شوند و سود واقعی این ثروت ، صرف آبادانی شهر شود .
برای پیگیری ماجرا به سازمان پسماند اهواز رفتیم
رئیس سازمان پسماند شهرداری اهواز میزان تولید زباله در شهرهای اهواز ، شیبان و کوت عبدالله را روزانه 800 تن و سرانه تولید زباله هر فرد را 700 گرم اعلام کرد و گفت : جمع آوری زباله ها هر 24 ساعت یک بار در همه مناطق شهر اهواز انجام می گیرد .
ثابت قدم دلیل دفن سنتی زباله در سایت صفیره را آماده نبودن سلول شماره 2 اعلام کرد و گفت : با پیگیری های صورت گرفته مجوز تکمیل سلول شماره 2 اخذ و در حال حاضر عملیاتش در حال اجراست و امیدواریم 3 تا 4 ماه آینده آماده بهره برداری شود .
وی در توضیح علت بیکاری کارگران صفیره گفت : سال گذشته آتش سوزی در واحد پردازش رخ داد و کارخانه از مدارفعالیت خارج شد ، بعد از این حادثه 3 مرحله مناقصه برای تعمیر کارخانه برگزارشد اما هنوز پیمانکاری برای آن مشخص نشده است .
رئیس سازمان پسماند شهرداری اهوازعلت آتش سوزی های سایت صفیره را دفن سنتی زباله دانست و گفت : تلنبار شدن زباله ها و گرمای هوا باعث خود سوزی زباله ها می شوند که البته با اقداماتی که امسال صورت گرفت تا حد قابل توجهی آمار آتش سوزی ها کاهش یافته است .
وی افزود : طرح تفکیک از مبدا به عنوان بهترین روش جداسازی زباله ، از سال 98 آغاز به کار کرده بود و دو پیمانکاردر شرق و غرب اهوازبرای آن مشخص شده بود ، سال گذشته با دستور ستاد کرونا این طرح متوقف شد و متاسفانه به علت عدم تعهد پیمانکاران به صورت کامل عملیاتی نشد .
ثروتی که دور می ریزیم
عضو شورای شهر اهواز با بیان این که پسماند های شهری ، ثروتی نهفته و مغفول مانده در شهر اهواز است گفت : در حال حاضر پسماندهای خشک این شهر به عنوان خوراک کارخانه های بازیافت به استان های دیگر اسال می شود .
سراج تعداد زباله گردها در شهر اهواز را حدود 2000 نفر اعلام کرد و گفت : در شرایط کرونا و کسادی بعضی مشاغل ، ثروتی به نام زباله درسطح شهر وجود دارد که نیاز به جمع آوری دارد واین زحمت بر دوش زباله گردهاست اما این شیوه جمع آوری ، زیبنده شهر ما نیست .
وی گفت : ما باید به این سمت برویم که سرمایه گذار دولتی و غیر دولتی را در چرخه ارزش آفرینی پسماند جذب کنیم و با اشتغال ایجاد شده در این حوزه عملا برای زباله گردها شغلی مناسب و ایمن ایجاد کنیم .
وی تصریح کرد : شهرداری و سازمان پسماند شهر اهواز باید به سمت تکمیل چرخه تبدیل زباله به محصول نهایی پیش بروند .
وی مشارکت مردم در این مسیر را مهم دانست و گفت : اگر مردم بدانند تفکیک زباله ها ی خانگی می تواند برای 2000 نفر اشتغال ایجاد کند در این امر سهیم می شوند .
سراج خاطر نشان کرد : مذاکرات متعددی را با استاندار ، اعضای شورای شهر و شهردار جدید اهواز برای جذب سرمایه گذارو راه اندازی کارخانه بازیافت برگزار شد .
وی تصریح کرد :هم افزایی استانداری خوزستان ، بانک های استان ، سازمان صمت ، سازمان محیط زیست با مجموعه شهرداری می تواند ، هدف مطلوبِ نگه داشتن ثروت پسماند در استان را رقم بزند و کمترین محصول آن ایجاد اشتغال است .
سراج در پایان یادآوری کرد : سود واقعی پسماند ، نصیب کارخانجات بازیافتی می شود که مواد اولیه را ارزان تهیه می کنند و محصول نهایی را با ارزش افزوده چند برابری به فروش می رسانند .
چرخه طلای کثیف ، چندین هزار میلیارد برآورد شده است
در حال حاضر 58 هزار تن پسماند در سراسر کشور تولید می شود که در بهترین حالت تنها 17 درصد آن پردازش می شود .
طبق نتیجه یک پژوهش ، گردش مالی تجارت زباله در ایران چندین هزار میلیارد تومان برآورد شده که 70 درصد این میزان سهم جمع آوری غیر رسمی پسماند( توسط زباله گردان ) است .
به گفته مدیر کل محیط زیست خوزستان70 درصد اخطاریه های قضایی محیط زیست ،مربوط به پسماندهای شهری است و بیش از 85 درصد زباله های خوزستان به صورت غیر بهداشتی دفع ، سوزانده یا در محیط رها سازی می شوند .
در حالیکه ظرفیت فرآوری زباله های الکترونیکی ، پارچه ای ، چوبی ، تایر ، آهن و زباله های صنعتی ( روغن سوخته ، لجن نفتی ) در سایر کشورها فراهم شده است و تنها برای صادرات این پسماندها نیاز به بازاریابی داریم .
راهکارهای حل معضل پسماند شهر اهواز
جسارت مدیریتی برای ایجاد تحول در مدیریت پسماند شهری
اتمام و پیاده سازی طرح جامع مدیریت پسماند
تسریع در تکمیل سلول شماره 2 سایت صفیره و راه اندازی کارخانه پردازش
تامین اعتبار و جذب سرمایه گذاردولتی و غیر دولتی برای راه اندازی کارخانه های بازیافت
بازاریابی برای صادرات زباله به سایر کشورها (خوزستان ظرفیت صادرات زباله های صنعتی را دارد )
نظارت دقیق بر پیمانکارانی که زباله گردها را به کار گرفته اند
ساماندهی زباله گردها و حمایت بهزیستی و آموزش و پرورش از دانش آموزان جامانده از تحصیل
طراحی سامانه هایی ( اپلیکیشن ) که زباله های تفکیک شده از درب منازل تحویل گرفته شود
آموزش کودکان از طریق مدارس در امر بازیافت و دوستداری محیط زیست
در نظر گرفتن بسته های تشویقی برای شهروندانی که در تفکیک زباله مشارکت دارند
اصلاح قوانین و به کارگیری اهرم های بازدارنده و برطرف کردن خلا های قانونی دربرخورد با متخلفین ( افزایش مجازات جایگزین )
نظرتان را درباره این مطلب بنویسید !
ارسال دیدگاه