در زمستان سال ۹۸ کاشت درختان نخل در سطح شهر اهواز تحت نظارت مستقیم "پژوهشکده خرما و میوه های گرمسیری" با استقبال گسترده شهروندان و فعالان محیط زیستی مواجه شد و این امیدواری به وجود آمد تا تغییر پوشش گیاهی در اهواز ادامه پیدا کند.
بر همین اساس، در سال‌های ۹۸ و ۹۹ شهرداری اهواز علاوه بر درختان نخل ، گونه‌های مختلف نهال گل کاغذی، برهان گلی و کُنار، در بلوارها، اطراف پل‌ها و... کاشت که مورد توجه قرار گرفت.
به گفته مدیران شهرداری، با توجه به تجربه عدم رشد نهال نخل‌های کاشته شده در دوره کتانباف شهردار اسبق، این بار شهرداری اهواز در زمان موسی شاعری برای تضمین موفقیت در کاشت نخل تحقیقاتی را با همکاری موسسه تحقیقات خرما و میوه‌های گرمسیری وزارت جهاد کشاورزی به عنوان تخصصی‌ترین مرکز نخل در کشور انجام و پس از آن اقدام به کاشت نخل از نوع زاهدی و بریحی در سطح شهر اهواز کرد و بر اساس گزارش مرکز تحقیقات خرما نسبت گیرایی کاشت نخل در اهواز بالغ بر 85 درصد بود که یک رکورد به شمار می‌رود.
استاندار سابق خوزستان در اواخر سال ۹۹ با توصیه شهرداری ها به کاشت نخل، گفته بود: کاشت نخل‌های زیبا به عنوان نماد اهواز و نماد استان خوزستان موجب تغییر الگوی کشت شده و امیدواریم شرایط و نوع نگاه را به اهواز تغییر دهد.
کاشت گونه‌های بومی باید الگو شود
محمد درویش پژوهشگر و فعال برجسته محیط زیست پس از سفر به اهواز، اظهار کرد: امیدوارم اقدام شهرداری اهواز الگوی خوبی برای بقیه شهرهای کشور باشد و متولیان دیگر استان‌ها به شناسایی گیاهان بومی نیز رو بیاورند.
وی گفت: باید به جای استفاده از گونه‌های زینتی غیربومی که به شدت آب بر هستند و ممکن دارای آفت‌هایی و عوارض ناشناخته‌ای داشته باشند از گونه‌های بومی استفاده شود.
وی افزود: چنانچه گیاه کنوکارپوس از فضای سبز شهر حذف شود و پس از آن بیماری‌های تنفسی کاهش پیدا کند میتوان با خیال راحت در خصوص اظهار نظر کرد.
این پژوهشگر گفت: اگر مدیریت شهری اهواز تاثیر کاشت نخل در محیط زیست را جدی بگیرد و با سرمای شدیدی روبرو نشویم که به کاشت نخل ها آسیبی برساند فکر می‌کنم ظرف 5 سال آینده میتوان ثمرات این تغییر الگوی کشت را در اهواز مشاهده کرد.
افراد منتقد چه می‌گویند؟
بنا بر این گزارش، انتقاد عده‌ای از جمله یک نماینده اهواز به کاشت نخل در اهواز به بهانه هزینه بالای آن از سال گذشته ادامه داشت اما اکنون مشخص شد بخش زیادی از نخل‌ها به صورت رایگان (نذر سبز) به شهروندان تقدیم شده است که باز هم انتقادات آن عده پایان نیافت.
یک انجمن محیط زیستی نیز در اقدامی عجیب برخلاف سایر فعالان محیط زیست و همصدا با یک گروه سیاسی به انتقاد از کاشت نخل پرداخت و پا را فراتر از حوزه فعالیت قانونی خود گذاشت به طوری که موسسه اهدا کننده نخل‌ها به شهروندان را بدون ارائه هیچ اسنادی، به داشتن انگیزه‌های دیگر متهم ساخت!
افراد منتقد در ادامه نیز با بیان این مطلب که «چرا به جای نذر سبز، مدرسه و بیمارستان ساخته نشده» این پرسش را مطرح کردند که اهدا کنندگان نخل در قبال این عمل خیر چه خدماتی از شهرداری دریافت کرده است؟
از دیگر موارد مطرح شده از سوی افراد منتقد به کاشت ۱۴۰۰ نفر نخل در سطح شهر اهواز، ادعای نابودی 100 هکتار نخلستان در اهواز و کوت عبدالله به منظور اجرای این طرح است.
یکی از متولیان کاشت نخل در شهرداری اهواز با رد این اظهارات، گفت: نخل‌های کاشته شده از شهرستان‌های باوی، شادگان، خرمشهر و رامهرمز خریداری شده و اتفاقاً صاحب نخلستانی در خرمشهر به دلیل بی‌آبی اقدام به فروش نخل‌های جوان خود کرد.
به‌جای دست‌اندازی، فرهنگ سازی کنید
احمد مستعان رئیس پژوهشکده خرما و میوه‌های گرمسیری وزارت جهاد کشاورزی در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با اشاره به اینکه نخل خرما چندین بار در اهواز کاشته شده بود و تلفات زیادی داشت، اظهار کرد: کشت نخل نیاز به دو نوع مراقبت دارد اول اینکه کشت باید به درستی انجام شود و دوم مراقبت های بعد از کشت.
وی گفت: تمام فعالیت مربوط به کشت نخل ها با نظارت کارشناسان پژوهشکده صورت گرفت؛ شهرداری اهواز از ما خواست که بحث مراقبت و نگهداری نخل‌ها را به عهده بگیریم.
مستعان با بیان اینکه ما برای قیمت نخل یک مکانیزم قیمت گذاری داریم، گفت: ممکن است فردی برای جلوگیری از تلف شدن باغ خود به دلایل مختلف بی آبی و... با قیمت کم بفروشد.
وی افزود: کسانی که به کاشت نخل را اعتراض کرده‌اند قطعا متوجه تاثیرات نخل در پوشش گیاهی یک منطقه نیستند بلکه فقط به دنبال به چالش کشیدن این موضوع هستند؛ گونه نخل از لحاظ ساختارش، سطح برگش، مقاومتش، میوه‌اش و... مهم است و بومی منطقه است؛ دلیل سازگاری نخل با این منطقه به دلیل تطابق با اقلیم است.
رئیس پژوهشکده خرما و میوه‌های گرمسیری کشور بیان کرد: اگر تا دو سال اول به خوبی از کاشت نخل در اهواز نگهداری شود ۸۰ تا ۹۰ درصد ماندگاری داردو اگر نگهداری نشود قطعا مثل خیلی از گیاهان و درختان مثمر دیگر آسیب پذیر هستند؛ به ویژه با توجه به اینکه الان نخل در یک سن و سالی از جایگاه خودش جدا شده و به جای دیگر منتقل شده است.
وی با بیان اینکه زحمات زیادی برای کار کشیده شده عنوان کرد: نخل یک المان و یک گیاه سازگار است؛ اگر برخی افراد بخواهند آنقدر سنگ اندازی کنند تا شهرداری حتی از نگهداری آن دست بردارد قطعا این گیاه دوام نخواهد داشت؛ تعدادی از فعالان به جای سنگ اندازی اگر هنری دارند سعی کنند فرهنگ کاشت نخل را بیشتر جا بیندازند.
مستعان با تکذیب انتقال نخل از نخلستان های اهواز و کوت عبدالله، گفت: این نخل‌ها از نخلستان‌هایی منتقل شده که این نخلستان ها دچار مشکلات متعددی شدند؛ هیچ باغداری نخلی را که محصول خوبی می‌دهد را نمی‌فروشد ممکن است نخل زیبا و دارای تاج سبز باشد اما به دلیل عدم تامین آب نتواند آن نخل را نگهداری کند.
وی گفت: در برخی مناطق صادرات نخل در حال انجام است به این دلیل که چرخ تولید بچرخد و انها بتوانند ارقام جدیدی از نخل بکارند.
نماد اهواز و میراث معنوی خوزستانی‌ها
برای مردم خوزستان «نخل» تنها یک درخت نیست که از زمان‌های قدیم از آن ارتزاق می‌کردند بلکه ریشه در فرهنگ و باورهای مردمان این دیار داشته و همواره این میراث و ویژگی‌های منحصر به فرد آن از نسلی به نسل بعد منتقل شده است.
نخل به عنوان میراث معنوی خوزستانی‌ها علاوه بر مثمر بودن آن یک المان شهری بسیار با ارزش و نماد استقامت، عظمت و اصالت است و کاشت آن در مناطق گرمسیر طرفدار زیادی دارد.
این در حالی است که عده‌ای با اهداف مشخص ابتدا به بهانه اینکه نخل در سطح شهر رشد نمی‌کند و بعد به بهانه هزینه های اضافی و گزاف و حالا به بهانه اهدای نخل به خودنمایی "نماد اهواز" در بلوارهای شهر اعتراض کردند.
در سالیان گذشته و با نابودی بسیاری از نخلستان‌ها به علت خشکسالی طولانی ، کاشت نخل توسط شهرداری اهواز در بلوارهای شهر با توجه به ریشه فرهنگی آن در بین مردم بومی عرب، روحیه و نشاط تازه‌ای در شهر به وجود آورد و یکی از اقدامات ماندگار شاعری شهردار پیشین اهواز خواهد بود.
در پی کاشت نخل در سطح شهر اهواز تعدادی فعال سیاسی به منظور زیرسوال بردن عملکرد شهردار سابق و برخی نیز به علت افکار ناپسند قومی، از شادمانی مردم اهواز احساس خطر کردند و باید دید در سال‌های آینده، سرنوشت نگهداری از این نخل‌ها چگونه خواهد بود آیا دوباره به عقب باز می‌گردیم یا خیر.
نظرتان را درباره این مطلب بنویسید !
ارسال دیدگاه